Een nieuwe koning (deel 11): “Ik heb mijn doodvonnis geveld”

We krijgen een nieuwe koning, en hij is afkomstig uit een kleurrijke familie (deel 11). Nu wordt er geroddeld over socialites als Paris Hilton, een jaar of twintig terug vulden beslommeringen van de Grimaldi’s de kranten, maar in in de negentiende eeuw was het Willem III die de gemoederen bezighield.

Zoals veel Oranjes bladerde hij het familiealbum eens door om een bruid te vinden, in dit geval zijn nicht Sophie van Württemberg. Echt blij was ze niet toen ze had toegestemd met het huwelijk. ‘Ik heb het gevoel alsof ik mijn eigen doodvonnis had geveld,’ schreef ze. Later noemde ze hem ‘een geestelijk gestoord mens – en erger nog’, ze schreef een vriendin dat de prins een ‘onberekenbaar mengsel van absurditeit, onmenselijkheid en dwaasheid’ was en in haar dagboek had ze het over ‘een man zonder beginselen met een verward hoofd’. Het huwelijk was dus bepaald niet goed en het duurde niet lang voor de prins flink wat ‘extramarital enthusiasms’ aan de dag legde. De New York Times noemde hem ‘the greatest debauchee of the age’; hij lag regelmatig ergens dronken in de goot, was een potloodventer die ‘naakt als een zwijn’ door de tuin zwalkte, stond bekend om zijn regelmatige bordeelbezoek en maakte plannen om de Tweede Kamer te belegeren. Willem dwong zijn oudste zoon om een vriendin te dumpen, officieel omdat het geen prinses was maar volgens de verhalen omdat het (zonder dat hij het wist) zijn halfzus was. Ook met zijn andere zoons had Willem problemen. Als Willem in de buurt kwam barstte de kleine Maurits meer dan eens in tranen uit door de afschuwelijke lucht die uit de mond van zijn vader kwam. En jaren later, toen zijn jongste zoon Alexander stierf, kon de begrafenis pas weken later plaatsvinden omdat Willem geen zin had om er zijn vakantie voor te onderbreken.
Na het overlijden van zijn eerste Sophie legde Willem het aan met een Parijse operazangeres, Emilie Ambre – ver onder zijn stand natuurlijk. Na smeekbedes van familieleden en de regering zocht Willem toch nog even verder en zo kwam de 61-jarige koning uiteindelijk terecht bij de 20-jarige Emma van Waldeck-Pyrmont. Omdat kinderen krijgen de core business van een monarchie is, moest er meer nageslacht komen. Volgens de geruchten had Willem bij al zijn avontuurtjes echter zoveel geslachtsziekten opgelopen dat hij zijn adjudant Sebastiaan de Ranitz moest vragen om Emma te bezwangeren. Inmiddels was de koning alom gehaat, wat je onder meer kunt lezen in het schotschrift ‘Uit het leven van koning Gorilla’ uit 1887 (het is eenvoudig te vinden op internet). Al voordat Willem III dood was, werd Emma regentes; er was altijd al twijfel over zijn intellectuele vermogens (onder meer omdat hij in alle ernst voorstelde om ministers te laten executeren), maar op het eind van zijn leven was hij zo gek als een rat. Of zouden er meer koningen zijn die nieuwe wetten zingend ondertekenen met verzonnen pauselijke namen?

Vanwege de troonswisseling op 30 april 2013 presenteerde ik mijn volgers op social media een korte serie over de kleurrijke geschiedenis van de Oranjes.

Perry